Poronienie nawykowe jest definiowane jako trzy lub więcej kolejnych poronień i dotyczy 1-3% kobiet w okresie rozrodczym.
Wielu specjalistów uważa za poronienia nawykowe już dwa lub więcej poronień, zwłaszcza u kobiet po 35 roku życia, mających trudności z zajściem w ciąże lub jeżeli w którejś z ciąż była stwierdzona akcja serca płodu. Powtarzające się straty ciąż są ogromnie przykrym i obciążającym psychicznie doświadczeniem dla kobiet oraz ogromnym wyzwaniem klinicznym dla lekarzy.
Czym jest poronienie?
Poronienie jest samoistnym zakończeniem ciąży przed 22 tygodniem jej trwania. W 10% przypadków poronieniu towarzyszą objawy kliniczne, w kolejnych 20% stwierdza się jedynie przejściowe zwiększenie stężenia ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej we krwi w okresie okołomiesiączkowym. Większość poronień następujących przed 10 tygodniem ciąży spowodowana jest aneuploidiami wynikającymi z losowych, niedziedzicznych przypadków nierozdzielenia chromosomów w czasie gametogenezy. Częstość poronień zależy od wieku matki i jest większa w przypadku kobiet poniżej 18 roku życia oraz po 35 roku życia, wzrasta też wraz z liczbą przebytych poronień oraz porodów.
Jakie są możliwe przyczyny występowania poronień nawykowych?
-
zaburzenia endokrynologiczne
Prawdopodobnie 8-12% poronień nawykowych jest wynikiem zaburzeń endokrynologicznych. Należą do nich: cukrzyca, zaburzenia czynności tarczycy, niedobór progesteronu, PCOS, podwyższony poziom LH, hiperandrogenizm, insulinooporność, hiperprolaktynemia.
-
czynniki infekcyjne
Infekcje wywoływane przez bakterie, wirusy i inne organizmy, m. in. toxoplazma czy listeria. Dane dotyczące znaczenia bakteryjnego zakażenia dróg rodnych – BV (bacterial vaginosis), jako czynnika wywołującego
wczesne poronienia są niejednoznaczne. Infekcje wirusowe mogą wprawdzie prowadzić do sporadycznej straty ciąży, jednak żadna z nich nie wydaje się być istotną przyczyną poronień nawykowych.
-
czynniki środowiskowe
Tytoń, alkohol, kofeina, kokaina, promieniowanie X, gazy anestetyczne.
-
czynniki psychologiczne
Złe samopoczucie psychiczne, predysponuje do wczesnych strat ciąży. Wydaje się, że strach związany z początkiem ciąży znacząco koreluje z występowaniem powikłań, zarówno w późniejszej ciąży, jak
i podczas porodu. Staje się to najbardziej istotne wśród kobiet dotkniętych poronieniami nawykowymi, ponieważ wykazują one dużo większy niepokój i mają więcej obaw związanych z wczesną ciążą.
-
czynniki anatomiczne
Przegrody macicy, zrosty wewnątrzmaciczne, mięśniaki podśluzówkowe.
-
czynniki genetyczne
Nieprawidłowe kariotypy rodziców.
-
czynniki autoimmunologiczne
np. zespół antyfosfolipidowy.
-
wrodzone trombofilie
Mutacja czynnika V Leiden, Mutacja genu protrombiny, Mutacja PAI-1.
Zobacz także: Zespół antyfosfolipidowy - co warto o nim wiedzieć?
Jak powinna przebiegać diagnostyka przyczyny poronień nawykowych?
Wywiad lekarski
Diagnostykę przyczyny występowania poronień nawykowych należy rozpocząć od przprowadzania dokładnego wywiadu lekarskiego z pacjentką. Informacje, które są przydatne w określeniu możliwych przyczyn straty ciąż to między innymi:
- informacje o rodzajach poronienia i wieku ciążowym na jakim do nich dochodziło,
- istnieniu podejrzenia wad w budowie macicy (np. w poprzednich badaniach USG, czy podczas operacji brzusznych),
- informacja o występowaniu wad genetycznych w poprzednich ciążach, lub w bliskiej rodzinie,
- podejrzenie choroby tarczycy, lub cukrzycy.
Badanie przedmiotowe
Przeprowadzenie badania ginekologicznego, zwracając szczególną uwagę na nieprawidłowości dotyczące trzonu i szyjki macicy. Zbadanie pacjentki pod kątem innych objawów przedmiotowych sugerujących chorobę tarczycy lub cukrzycę.
Wykonanie badań dodatkowych
- antykoagulant tocznia,
- przeciwciała antykardiolipinowe,
- przeciwciała przeciw ß2-glikoproteinie I,
- sonohisterografia,
- ocena kariotypów obojga rodziców,
- badanie kariotypu zarodka,
- inne badania laboratoryjne (np. ocena tyreotropiny lub badanie przesiewowe w kierunku cukrzycy).
Zobacz także: Trombofilia - czy mam szansę na bycie mamą?
Bibliografia:
- Przyczyny, diagnostyka i leczenie poronień nawykowych– część II, MAGDALENA MICHALAK, DOROTA DARMOCHWAŁ-KOLARZ, BOŻENA LESZCZYŃSKA-GORZELAK, JAN OLESZCZUK, GinPolMedProject 3 (21) 2011
