Różnorodność diety jest najistotniejsza zarówno podczas oczekiwania na dziecko, jak i karmienia piersią. Główna różnica polega na tym, że po porodzie można przestać już unikać produktów, które podczas ciąży mogły okazać się szkodliwe.
Dieta kobiety ciężarnej - co warto o niej wiedzieć?
Jaka jest najważniejsza zasada odżywiania się w czasie ciąży?
Najistotniejsze jest urozmaicanie diety, ponieważ nie ma jednego produktu, który dostarczyłby wszystkich składników odżywczych oraz witamin i minerałów w odpowiednich ilościach i proporcjach. Ważne jest, aby w codziennym menu kobiety w ciąży znajdowały się produkty z różnych grup: zbożowe (np. płatki, kasze, pełnoziarniste pieczywo), produkty mleczne oraz inne dobre źródło pełnowartościowego białka (mięso, ryby, jajka lub warzywa strączkowe), ponadto warzywa, owoce, orzechy i nasiona oraz dobre tłuszcze roślinne (na przykład oliwa z oliwek extra virgine).
Jakie produkty są zakazane do spożywania w czasie ciąży?
To produkty, które zwiększają ryzyko zatrucia pokarmowego, dlatego mogą okazać się niebezpieczne dla rozwijającego się płodu a także zdrowia mamy. Z diety należy wykluczyć: surowe mięso, ryby, owoce morza i jaja; sery pleśniowe i miękkie (brie, camembert, rokpol), wątróbkę (witamina A, którą zawiera, jest w nadmiarze szkodliwa dla dziecka), alkohol (żadna jego ilość nie jest bezpieczna dla kobiet w ciąży, ponieważ alkohol trwale zaburza rozwój mózgu dziecka).
Jakie zasady odżywiania należy wdrożyć podczas ciąży?
Ważne jest, żeby posiłki spożywać regularnie, co 3-4 godziny. Zbyt długie przerwy mogą w pierwszym trymestrze nasilać senność oraz przez całą ciążę sprzyjać napadom głodu. W codziennym jadłospisie powinny znaleźć się świeże warzywa i owoce, a w ich wyborze warto kierować się sezonowością. Są one źródłem potrzebnej w czasie ciąży witaminy C i kwasu foliowego. Dieta to też zapewnienie sobie odpowiedniego nawodnienia. Kobietom w ciąży zaleca się picie ok. 2 litrów płynów dziennie, połowę z tego powinna stanowić woda mineralna o niskiej zawartości sodu. Ograniczenia na czas ciąży wymagają: cukier, żywność wysoko przetworzona, słodycze, sól. Nie dość, że nie są zdrowe, to mogą stać się przyczyną nadmiarowych kilogramów podczas ciąży. Nieprawdą jest, że przyszła mama ma jeść za dwoje.
Jak zmienia się zapotrzebowanie kaloryczne w poszczególnych trymestrach ciąży?
W pierwszym trymestrze wzrasta ono bardzo nieznacznie, bo o ok. 150 kcal, czyli tyle co mały jogurt naturalny. W drugim można zjeść o 300-600 kcal więcej niż przed ciążą. To na przykład dwie kromki chleba żytniego, posmarowane masłem z plastrami sera lub wędliny oraz warzywami. W trzecim trymestrze organizm kobiety w ciąży potrzebuje o 450-500 kcal więcej.
Dieta mamy karmiącej piersią
Jakie są wytyczne w kwestii diety kobiety w połogu i podczas karmienia piersią?
Po pierwsze należy jeść kolorowo. Im więcej barw na talerzu, tym większa szansa, że jest na nim wszystko to, czego organizm matki po porodzie potrzebuje. Nadal należy jeść każdego dnia świeże warzywa i owoce, które dzięki bogactwie związków bioaktywnych, wzmacniają i zapewniają spektrum witamin i minerałów. Warto też sięgać po orzechy i nasiona, ponieważ to skoncentrowane źródło białka i wartościowych tłuszczów. Spośród produktów zbożowych najlepiej wybierać na przykład pełnoziarnisty chleb żytni na zakwasie, płatki owsiane górskie, kasze, pełnoziarniste makarony. Nadal trzeba dbać o dostarczenie sobie żywności zasobnej w białko o wysokiej jakości i unikać przetworzonego jedzenia (czytaj etykiety – im prostszy skład bez barwników, konserwantów i innych substancji chemicznych, tym zdrowiej). Zawsze warto mieć pod ręką wodę niskosodową, a kawę i herbatę ograniczyć do jednej czy dwóch dziennie, bo mogą za bardzo pobudzać dziecko.
Jaka jest różnica między dietą kobiety karmiącej piersią od diety w czasie ciąży?
Brak konieczności unikania zakazanych produktów, takich jak tatar, oscypek czy sushi. Kobieta karmiąca może raz na jakiś czas napić się wina czy piwa. Trzeba mieć jednak świadomość, że częste picie alkoholu wpływa negatywnie na laktację i rozwój dziecka. Nadal należy wystrzegać się mocnych alkoholi.
Czy są produkty spożywcze, których należy unikać podczas karmienia piersią?
Nie ma potrzeby eliminacji produktów w czasie karmienia piersią, jeśli nie ma takich wskazań od lekarza. Należy obserwować dziecko po swoich posiłkach. Po zachowaniu malucha będzie widać, co obojgu służy, a co nie. Niemniej jednak zwłaszcza w pierwszych dwóch miesiącach lepiej nie jeść produktów wzdymających – kapusty, kalafiora, grochu, które mogą stać się przyczyną kolki malucha.
Jak zmienia się zapotrzebowanie kaloryczne kobiety karmiącej piersią?
Zwiększa się o ok. 500 kcal na dobę w stosunku do czasu sprzed ciąży.
Najważniejsze jest to, aby: jeść regularnie (przy niemowlęciu nie jest to proste, ale warto próbować); nie podjadać między posiłkami; unikać pustych kalorii (słodyczy oraz słonych przekąsek); nie rezygnować ze śniadania i jeść mniej na kolację.
